Schrijvend kan ik mezelf goed horen

Scenarist en regisseur Froukje Tan (1968) studeerde film, animatie en documentaire aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Ze maakte naam met de speelfilms Links (2008) en Swchwrm (2012). Haar nieuwe film Kung Fu Leeuw is momenteel overal in Nederland te zien in de bioscoop.

Schrijft u momenteel aan iets?
Oeps.. daar wil ik graag ja op zeggen. Maar ik heb nog net niet genoeg mijn regiejas uitgetrokken om er weer voor te gaan zitten. Ik wil graag verder schrijven aan een vervolg op Kung Fu Leeuw. En na een film over jongens en vaders te hebben gemaakt heb ik ook zin om aan een verhaal te werken dat voornamelijk gaat over meisjes. 

Is schrijven uw hoofdberoep?
Naast schrijven regisseer ik ook. Wat dat betreft voel ik me meer een verhalenverteller in woord en beeld. Soms is het verhaal aan mijn eigen hoofd ontsproten. maar het kan net zo goed een verhaal van een ander of een documentaire zijn. Zo ben ik bezig met Verborgen Gezichten; verhalen uit mijn eigen wijk van mensen die nauwelijks nog de deur uit komen. Want dat vind ik ook belangrijk dat via mij ook anderen hun verhaal kunnen doen. 

Wordt u gelukkig van schrijven?
Het is meer dat ik ongelukkig word als ik het niet zou doen. En dan bedoel ik niet alleen het schrijven van scripts. Schrijven is voor mij een innerlijke behoefte om de wereld om me heen vorm te geven, te controleren. Of eigenlijk; het is meer een manier om alles wat er om me heen gebeurt in perspectief te zetten zonder erdoor overweldigd te worden. Al schrijvende kan ik mezelf weer beter horen. Om diezelfde reden maak ik ook foto’s trouwens.

Voor welke film bent u onlangs naar de bioscoop gegaan?
Ik heb zowaar vorige week een hele dag op het IFFR films gekeken. Op het IFFR ben ik mentaal opgegroeid. Toen ik in Rotterdam op de academie zat, werkte ik daar als zaalwacht en later als operateur. De uitdaging was dan om zo veel mogelijk films op een dag te scoren. We werkten, aten en sliepen onze roes uit in de filmzaal;) .

Dat gevoel roep ik weer even op als ik nu willekeurig de films binnenloop die nog beschikbaar zijn. Zo zag ik de ontroerende Japanse animefilm Lonely Castle in the Mirror, over introverte jongeren die hun schooluren in een fantasiewereld doorbrengen. Maar ik kwam even later terecht in een bizarre Mexicaanse western over boeven, lepra en een superworstelaar uit 1970, die ook qua afschildering van vrouwen niet meer van deze tijd is. Ik was wel onder de indruk van Goodbye Stranger, het speelfilmdebuut van Aaron Rookus. Een vrolijke film over de vertwijfeling van Millenials. Eigentijds en van alle tijden tegelijk. 

Wat is het laatste toneelstuk dat u heeft gezien?
Dat is De lange Gang van Hotel Modern. Ik ga naar al hun voorstellingen. Hotel Modern maakt live animatietheater, waarbij ze verhalen vertellen met maquettes en poppen, terwijl ze het filmen en projecteren. Wat zo magisch is aan hun manier van werken is dat je tijdens de voorstelling de acteurs/poppenspelers moeiteloos om elkaar heen ziet bewegen; de ene keer filmend, de andere keer de poppen bewegend, terwijl op het scherm een complete film ontstaat. Heel ingenieus en meeslepend. 

Ik hou van de ultimate feelgood film Enchanted, die me doet denken hoe ik zelf als kind wilde leven als live action-personage in een tekenfilm

Weet u wat voor Nederlands drama momenteel op televisie cq streamers te zien is?
Om eerlijk te zijn heb ik afgelopen jaar nauwelijks iets gekeken. Ik weet dat als ik aan een serie begin ik moeilijk kan stoppen. Liever ga ik naar de bioscoop; duidelijk afgekaderd met een einde. 

Heeft u behalve schrijven nog andere bronnen van inkomsten?
Ja, ik regisseer, geef les en help anderen hun verhaal te vertellen. 

Welke film had u willen schrijven?
Dat zijn vooral de films die ik nog regelmatig kijk. Eternal Sunshine of the spotless Mind is een van mijn favorieten. De combinatie van absurditeit, drama en humor raakt me iedere keer weer als ik hem zie. Ik kan me erg vinden in veel scrips van Charlie Kaufman. Op Being John Malkovich was ik ooit echt jaloers omdat ik zelf een dergelijk plan had/heb, dat ik ooit nog hoop te gaan verfilmen. Ook de films van Ang Lee kijk ik regelmatig terug; vooral Crouching Tiger, Hidden Dragon, voor haar ultieme vecht- en liefdesscènes. Laatst zag ik ook The Ice Storm weer; zo spannend en raak hoe Ang Lee de pijnlijkheid en het onvermogen van gezinsleden neerzet om met elkaar om te gaan. Daarnaast hou ik ook van de ultimate feelgood film Enchanted, die me doet denken hoe ik zelf als kind wilde leven als live action-personage in een tekenfilm. 

Wat is uw sterkste kant als schrijver?
Ik weet niet of het mijn sterkste kant is maar de transformatie van idee naar verhaal naar script vind ik wel het geweldigste wat er is. Zeker als ik het daarna ook zelf mag verfilmen!

Wat moet u als schrijver nog leren?
Ik heb nog weleens moeite om ervoor te gaan zitten en consistent mijn uren te maken. Ook zou ik beter willen leren om spannende en emotionerende scènes te schrijven.

Van wie heeft u het vak geleerd?
Omdat ik niet de Filmacademie heb gedaan, ben ik na de Kunstacademie vooral zelf gaan lezen en schrijven en allerlei scriptlabs gaan volgen, waaronder North by Northwest en Binger. De grootste leerschool was eigenlijk om het gewoon te gaan doen. In 2007 was er een scenariowedstrijd vanuit het Rotterdam Filmfonds. Je moest een kant en klaar script indienen, waarbij de winnaar twee ton kreeg om het te realiseren.

Toendertijd dacht ik dat er vast niet veel mensen zouden zijn die zo gek waren om in korte tijd een scenario te schrijven en dat dit dus mijn kans was. Dat was mijn drive om mijn eerste speelfilmscript te schrijven en zo is Links gemaakt, met heel veel hulp van een geweldige crew en cast, die voor een habbekrats meededen. 

Aan wie moet de Froukje Tan schrijfbokaal worden uitgereikt?
Aan degene die over grenzen durft te kijken, die bruggen weet te bouwen en zo een cross-over weet te maken met andere culturen, genres of andersdenkenden. Ik hoop dat ik daar zelf ook nog meer aan zal kunnen bijdragen.

Wat kunt u vertellen over uw nieuwe film Kung Fu Leeuw, die vanaf 15 februari in de bioscoop te zien is? 
Ooit zag ik een Chinese Leeuw dansen bij mij op de Kung Fu school. Je weet wel, zo’n beest dat je met Chinees Nieuwjaar in Chinatown ziet dansen. Door deze leeuw begreep ik dat het een wezen was met gevoel. Ik verbaasde me erover hoe de twee jongens die eronder zaten dat in hemelsnaam voor elkaar kregen. Wat een samenwerking moest dat zijn! Maar ook; hoe lullig het was als je in de achterkant moet spelen! En zo werd dit verhaal geboren.

Heel wat scenarioversies later, toen het net geen telefilm werd, net geen Oversteek was geworden, is het nu uiteindelijk nu wat het echt moet zijn; een kleurrijke familiefilm.

De film is ook de eerste co-productie met China. Terwijl de wereld steeds verder polariseerde, kwam ik erachter hoe waanzinnig het is om het creatieve proces aan te gaan over de We Chat en dan te merken dat dit gewoon kan als je de intentie hebt om iets moois te maken. Zo is er een animatie gemaakt in Beijing en heb ik voor de muziek samengewerkt met een gerenommeerde componist als Roc Chen. Door deze Chinese samenwerking was het ook mogelijk om Hong Kong actionlegend Lau Kar Yung te casten. 

De film gaat begin juni ook in China draaien maar, terwijl ik dit schrijf, gaat hij vanavond eerst in première in aanwezigheid van al onze cast en crew, die er allemaal zoveel tijd en liefde in hebben gestopt, dat ik daar vooral heel nederig en dankbaar van kan zijn.