Kerstavond

Het was de avond voor Kerst. In een tussenwoning ergens in Nederland zat Lucia (49) in haar werkkamer, die ook als wasruimte diende, in een polyester onesie op een oncomfortabele klapstoel en staarde gefrustreerd naar het beeldscherm van haar zoemende laptop terwijl de cursor uitdagend knipperde. Ze scrolde nog maar een keer door het document, verwijderde hier en daar een dubbele spatie en schoof wat met komma’s.

Beneden hoorde ze vrolijke geluiden, haar man (48) en de twee kinderen (12 en 10) speelden luidruchtig een potje Rummikub, terwijl de hond (13) tevreden in zijn mand lag te snurken. “Geef me ‘n uurtje”, had Lucia geroepen, “dan heb ik dit gefixt”. Lucia moest nog een flink aantal scènes schrappen uit haar script, dat bij nader inzien toch een tikje te duur bleek te zijn. Lucia had er niets van begrepen. De producent (47) had haar namelijk op het hart gedrukt dat ze zich vooral niet druk moest maken om kosten, en zeker niet hoefde mee te denken over zulke basale dingen als een budget. “Centjes zijn mijn core business”, had de producent met een knipoog gezegd. Lucia moest zich vrij voelen om te scheppen, te creëren. Iedereen moest vooral doen waar ‘ie goed in is. “In onze sector heb je allemaal hele goeie schoenmakertjes die allemaal prima bij hun eigen leestje kunnen blijven”, voegde de producent er glimlachend aan toe voordat hij wegzoefde in zijn gloednieuwe elektrische lease-auto en Lucia achterliet bij haar fiets. Dat had Lucia gedaan en nu zat ze, een half jaar later, op kerstavond op een niet verwarmde zolder met een gloeiendhete, lawaaiige laptop en was ze drie uur verder.

Lucia las de notes die ze had gekregen nog maar eens door: “Is deze scène echt nodig voor het verhaal, kost namelijk twee draaidagen”. En: “Kan het hier ook dag zijn in plaats van nacht?” De doordringende piep van de droger kwam als een verlossing, tijdens het vouwen zou ze verder nadenken. 

Beneden waren de vrolijke geluiden verstomd, ze hoorde een versnelde versie van All I want for Christmas en wist hoe laat het was. TikTok-time. Lucia sloop naar beneden en trof haar tieners doelloos scrollend aan, terwijl haar man lag te slapen. “Je zei dat je het in een uurtje gefixt zou hebben”, zei kind één, “het is fucking kerstavond, waarom moet jij altijd werken?” “En”, voegde kind twee toe, “als het script te lang is, kun je dan niet gewoon het lettertype kleiner maken?”

Lucia voelde zich schuldig en herhaalde de woorden van haar opdrachtgever alsof ze die metafoor ter plekke zelf had bedacht; “Lieve schatjes van me, jullie moeten het zo zien, de trein heeft het station verlaten, de hele bups dendert door, en iedereen is afhankelijk van mijn script. Als ik niet lever, kan niemand iets doen en elke dag dat iemand niet iets kan doen kost dat heel veel geld. Ze sprak de woorden “heel veel geld” met nadruk uit. Haar man opende één oog: “Als jij zo belangrijk bent voor dit hele project, waarom betalen ze je dan niet wat beter?” “Of”, voegde hij eraan toe, “ik heb nog een beter idee, waarom ga je gewoon niet zelf produceren?”

Lucia liep langs ramen waarachter mensen het gezellig met elkaar hadden, verlichte rendieren in de voortuintjes, uitbundig versierde kerstbomen. Waarom moest zij zonodig werken op kerstavond?

Als blikken konden doden was manlief ter plekke ter aarde gestort, maar Lucia wilde niet degene zijn die de kerstdagen zou verpesten voor ze goed en wel begonnen waren, en dus riep ze tegen de slapende hond dat het hoog tijd was voor een plasje. Alleen het dier was met geen mogelijkheid uit zijn warme mand te krijgen. Lucia trok haar jas aan over haar onesie en beet haar man toe dat ze dan zichzelf maar even ging uitlaten. Buiten huilde de wind en het was ijzig koud, de straten waren verlaten. Lucia liep langs ramen waarachter mensen het gezellig met elkaar hadden, verlichte rendieren in de voortuintjes, uitbundig versierde kerstbomen. Waarom moest zij zonodig werken op kerstavond? Waarom had ze in godsnaam gezegd dat ze op 27 december een volledig nieuwe versie van het script zou opleveren?

Een stukje verderop zag Lucia een slonzig geklede man (40) net iets te aandachtig naar een niet-bijster interessant gebouw staan turen. Wat deed hij daar? De man pakte zijn telefoon en begon foto’s te maken. Lucia, zich zeer bewust van de vele virale ‘Karen’-filmpjes, aarzelde even, maar besloot toen dat zij, als zwarte vrouw in een onesie, prima een verdacht uitziende witte man kon aanspreken zonder consequenties. “Sorry, meneer, maar kan ik u misschien ergens mee helpen?” De man draaide zich verschrikt om, putte zich uit in excuses, het moest er wel heel raar uitzien allemaal maar hij was locatiescout en last minute op zoek naar een geschikte plek voor een filmopname. Lucia moest even schakelen, een locatiescout? Filmopname? De man begon uit te leggen wat hij deed, maar Lucia viel hem in de rede. “Ik weet wat een locatiescout is”, zei ze opgetogen, “Ik heb er alleen nooit een in het echt ontmoet.” Ze vertelde dat ze scenarioschrijver was en de locatiescout reageerde net zo verrukt, een scenarioschrijver! Hij kende ze wel van naam, en van de sporadische wrap party, maar eentje in het wild tegenkomen was hem ook nog nooit gebeurd.

Ze liepen samen een stukje op en wisselden ervaringen uit. Het was een feest der herkenning. Lucia gierde het uit toen de locatiescout een anekdote aanhaalde over die keer dat hij een vijftigminutenscript in handen kreeg met daarin 68 locaties. Hij lag op zijn beurt in een stuip toen ze opbiechtte dat ze geen idee had wat een gaffer doet, of wat een recce nu echt precies inhoudt. Beiden hadden zoveel ervaringen en inzichten met elkaar te delen, dat ze alle besef van tijd verloren. De locatiescout had waardevolle tips voor Lucia die ze kon gebruiken in haar te dure script. Ze konden er samen niet over uit, hoeveel tijd, ergernis en geld zou het schelen als ze eerder in het proces met elkaar zouden overleggen. En niet alleen met elkaar, met iedereen die betrokken was bij een project; van acteurs, regisseurs, van production designers tot post-production. De ijzige wind ging liggen, de hemel klaarde op en het begon zachtjes te sneeuwen. Lucia keek omhoog naar de sterren. Een heldere ster scheen recht boven Lucia’s zolderkamer. Ze bleef er even vol verbazing naar staan kijken. Ze besefte dat het tijd was om naar huis te gaan. Terug naar haar zolderkamer.

“Het was echt ontzettend leuk om je te ontmoe…”. Ze keek verbaasd om zich heen. De locatiescout was verdwenen. “Hallo?” De straat was leeg. Het begon harder te sneeuwen, en er vormde zich een voorzichtig laagje wit op straat.

Lucia’s telefoon trilde in haar zak. Eén nieuw bericht. Afkomstig van de producent die haar een fijne kerst wenste en meldde dat ze de ingekorte versie van het script ook begin januari kon inleveren. O ja, en het meerwerk die deze ingrijpende edit met zich meebracht kon ze natuurlijk gewoon factureren.

Merry Christmas!