Schrijven geeft vrijheid

Yannick de Waal maakte naam als acteur in films als Dorsvloer vol Confetti en series als Het gouden Uur. Daarnaast is hij actief als scenarist. Hij schreef samen met Willem Bosch Oorlog-stories, een online serie waarin een 15-jarig meisje vertelt wat ze tijdens de oorlog meemaakt. De serie heeft de Cinekid Leeuw voor Beste Nederlandse Fictieserie en een Rockie Award op het BANFF World Media Festival gewonnen. Met A pink Moon comes maakte hij zijn eerste zelf geschreven en geregisseerde korte film, die op het Edmonton International Film Festival in première is gegaan.

Schrijf je momenteel aan iets?
Momenteel schrijf ik aan een aantal projecten. Naast eigen ideeën en scripts voor films die ik zelf wil regisseren, ben ik ook projecten aan het ontwikkelen met mijn vader, schrijver Simon de Waal, en ben ik gevraagd om een aflevering te schrijven voor een nieuwe dramaserie, die we hopelijk eind dit jaar gaan draaien. 

Is schrijven je hoofdberoep?
Het is bij mij een combinatie van verschillende dingen. Ik ben acteur, schrijver/regisseur en ik spreek veel in, van luisterboeken tot animaties en commercials. Ik heb veel geluk met al het werk dat ik kan doen, het vult elkaar perfect aan. Ik ben nu bijvoorbeeld druk bezig met schrijven, terwijl ik weet dat ik eind dit jaar en volgend jaar weer in een serie ga spelen. 

Word je gelukkig van schrijven?
Ontzettend. Het is grenzeloos en het geeft een bepaalde vrijheid, net zoals in mijn werk als acteur. Het kunnen omzetten van gedachtes en gevoelens in verhalen en personages die mensen kunnen raken is echt het mooiste dat er is. Natuurlijk zijn er momenten dat je naar een lege pagina staart, dat je vastloopt en lang op zoek bent naar de perfecte oplossing, maar ik hou van die puzzel. 

Voor welke film ben je onlangs naar de bioscoop gegaan?
De laatste film die ik in de bioscoop heb gezien was Civil War van Alex Garland. Een rauwe blik op de toekomst van het steeds meer polariserende Amerika en de gevolgen die het kan hebben. Echt een film die in de bioscoop het beste tot zijn recht komt door het sterke geluid. En als ik dan opeens een acteur als Jesse Plemons voorbij zie komen, ben ik helemaal gelukkig. Alleen had ik wel moeite met het einde, dat was toch een beetje een anticlimax. 

Wat is het laatste toneelstuk dat je hebt gezien?
Officieel is het geen toneelstuk, maar een tijd geleden zag ik de voorstelling Er gaat nog iets heel moois gebeuren van Peter Heerschop en Viggo Waas. Een prachtige voorstelling over het leven en hun vriendschap. Hoe ze daar, na het herseninfarct van Viggo, weer vol passie en liefde op het podium staan, zo grappig en tegelijkertijd zo emotioneel. De balans die ze daarin hadden gevonden raakte me enorm. 

Weet je wat voor Nederlands drama momenteel op televisie cq streamers te zien is?
Ik denk dat we met een enorme inhaalslag bezig zijn. Er worden ontzettend veel mooie series gemaakt, zoals nu bijvoorbeeld De Joodse Raad en Bodem, waarvan iedereen voelt: het wordt steeds beter. En met streamers worden de mogelijkheden alleen maar groter. 

Heb je behalve schrijven nog andere bronnen van inkomsten?
Naast het werk dat ik hierboven al noemde, vertaal ik ook pitches en scripts van en naar het Engels. Ik heb ook Engelse taal en cultuur aan de UvA gestudeerd, dus dat is een perfecte manier om die studie te combineren met film en tv. 

Welke film had je willen schrijven?
Er zijn zoveel films die ik zie en waarvan ik denk: man, als ik dat op een dag zou kunnen maken. Ik droom dan van films als Manchester by the Sea, Her en Past Lives. Prachtige films die het leven op zo’n eerlijke, pijnlijke en soms mooie manier in beeld brengen, zo sterk door hun subtiliteit. Maar ik heb ook bewondering voor grootsere films als Interstellar, The Prestige of Prisoners. Al zou het van een afstand bewonderen misschien soms wel mooier kunnen zijn dan het zelf maken, omdat de impact van zo’n film dan puurder is. 

Wat is je sterkste kant als schrijver?
Dat vind ik heel moeilijk om te zeggen, aangezien ik eigenlijk pas net ben begonnen. Wel denk ik dat ik door mijn werk als acteur interessante personages kan bedenken en schrijven, omdat ik altijd op zoek ga naar gelaagde personages en unieke invalshoeken. Dat doet iedereen natuurlijk, maar ik denk dat je als acteur toch op een andere manier naar mensen kijkt.

Wat moet je als schrijver nog leren?
Zoals ik al zei sta ik pas aan het begin en ik ben van mening dat je, ongeacht het vak, je hele leven blijft leren. Je moet nieuwsgierig blijven en het beter willen doen, terwijl je tegelijkertijd ook waardeert wat je op dat moment hebt en kan. 

Van wie heb je het vak geleerd?
In New York, waar ik aan een toneelschool heb gestudeerd, heb ik mijn eerste stappen gezet en ik heb enorm veel geleerd van het werk van andere schrijvers en filmmakers. Alles wat je ziet en leest neem je mee. Maar het meeste heb ik geleerd van mijn vader, door hem ben ik überhaupt begonnen met schrijven. Toen ik nog jong was zei hij: schrijf al je ideeën op, je weet nooit waar ze goed voor zijn. De gesprekken die ik met mijn vader heb over film en de dingen die hij me leert zijn zo waardevol. Ik had me geen betere leermeester, geen beter voorbeeld, kunnen wensen. 

Aan wie moet de Yannick de Waal schrijfbokaal worden uitgereikt?
Aan de schrijvers die anderen laten dromen en ze hoop geven, op welke manier dan ook. En voor die dromers, misschien mensen die zelf ook willen schrijven, zei Spielberg het ooit heel mooi: “When you have a dream, it doesn’t often come at you screaming in your face: ‘This is who you are, this is what you must be for the rest of your life.’ Sometimes a dream almost whispers. Listen to the whisper.”

Wil je nog iets kwijt?
Maak het mee en maak het mooi.