INT. BUREAU – WRITER’S BLOCK

Hoe ziet een ideale schrijfdag eruit, wat zijn de scenariowetten die je in je eigen werk dagelijks toepast en wat vinden we eigenlijk van feedback? In een nieuwe columnserie gaan Brian De Vore en Marc Veerkamp in op de praktische kanten van het schrijven van scenario’s. Aflevering 1: hoe om te gaan met een writer’s block?

BRIAN: Bestaat het writer’s block eigenlijk wel in ons vak? Ik heb er zelf eigenlijk nooit last van, niet van de klassieke vorm tenminste, dat wil zeggen: een schrijver die door zijn kamer loopt, naar de muur staart en zit te mijmeren over problemen. Ik werk veel voor televisie. Daar zijn de deadlines hard, dus kan ik het me niet echt permitteren om vast te lopen. Bovendien werk ik vaak in teamverband, dus als ik echt ergens tegenaan loop is er altijd wel iemand die ik om hulp kan vragen of een probleem kan voorleggen.

MARC: Toch raak ik soms geblokkeerd, met name als ik iets al heel vaak heb gedaan, zoals een serie waar je al een tijd aan schrijft. Dan dreig je jezelf te gaan herhalen en wordt het lastig om nog met iets verrassends te komen. “Moet ik nu alweer een ruzie verzinnen tussen deze karakters? Ik ben door mijn originele ruzies heen.”

BRIAN: Dat herken ik wel. Als je lang aan een project werkt, bewandel je soms te vaak een gebaand pad. Je kent de cliché-versie van een scène, maar je wilt eigenlijk iets doen dat niet cliché is. Wat doe jij als dat gebeurt?

MARC: Soms pak ik dan een boek uit de kast over iets dat niets met het scenario te maken heeft. Vaak iets visueels, een boek met schilderijen bijvoorbeeld, of een fotoboek. Dan ga ik op zoek naar niet voor de hand liggende associaties. Ik vind vrijwel nooit een kant en klare oplossing, maar je komt zo wel in de mood om iets originelers te verzinnen. En soms is het gewoon tijd om iemand te bellen. Even erover praten, zoals jij al aangaf.

BRIAN: Als ik ergens echt niet uitkom, wil ik ook nog weleens tegen mezelf gaan praten: “wat is nu het precies het probleem?” Door dingen hardop te benoemen, de dialoog aan te gaan met mezelf, kom ik soms verder. Het enige nadeel van deze aanpak is dat het voor de buitenstaander eruit kan zien alsof je compleet bent doorgedraaid.

MARC: Er is nog een ander type blokkade waar ik tegenaan loop. Als ik buiten mijn opdrachten om aan een eigen project begin, krijg ik altijd last van een haast verlammende zelfkritiek.

BRIAN: Ja, dat herken ik heel erg!  Bij eigen werk ga ik ook bij iedere zin twijfelen, of ik kom überhaupt niet tot een versie. Dan ben ik veel te zelfkritisch en weet ik vaak niet of wat ik schrijf nu goed is of niet, terwijl ik mezelf bij schrijfopdrachten niet toesta om zo aan het twijfelen te slaan. Ik zou willen dat ik met eigen werk ook wat minder kritisch kon zijn. Ik weet eigenlijk niet waarom dat me niet lukt.

MARC: Omdat het persoonlijker is, je kunt je dan niet achter iemand anders verschuilen!

BRIAN: Dat is het inderdaad. Een tijd geleden kreeg ik een idee: een soort #metoo-verhaal, met een komische inslag. Ik zag het al helemaal voor me en had de eerste helft van de film in twee, drie uur al helemaal uitgedokterd. Daarna begon ik toch te twijfelen. Kun je dat eigenlijk wel doen, een grappig #metoo-verhaal? Wie zit daarop te wachten? Ik had het plan min of meer al afgeschreven, totdat ik er kortgeleden met een bevriende regisseur over begon te praten. Ik heb hem toen het verhaal van de film verteld en werd dankzij hem weer heel enthousiast over het idee. Vaak merk je pas wat de waarde van een idee is als je het aan iemand vertelt.

MARC: Daarom zoek ik altijd zo snel mogelijk een maatje. Een regisseur, een producent, of een co-schrijver. Ik werk graag vanaf het begin samen met iemand, want dan kun je optrekken vanuit dezelfde visie. Maar ik vind het ook inspirerend om zo snel mogelijk een professionele context op te zoeken. Als ik een idee pitch bij een regisseur, dan ga ik dat uitwerken voor die persoon. Het is eigenlijk een saaiere versie van een muze. Het is misschien geen vrouw van je dromen, maar het is de regisseur of producent…

BRIAN: Van je dromen?

MARC: …voor wie je graag wil schrijven. 

BRIAN: Dat is eigenlijk de conclusie dan, toch? Een writer’s block bestaat niet zolang je mensen om je heen hebt.