Elke dag opnieuw scène één

Gerben Hetebrij is schrijver en liefhebber van romantische komedies. Happy Single, zijn eerste eigen speelfilm, verscheen in september, volgend jaar komt De Break-up Club uit. Hij is verder bezig met twee boekadaptaties, een studentenromcom en een mozaïekfilm. Eerder schreef hij voor Goede Tijden Slechte Tijden, ONM, Vrijland, Achter Gesloten Deuren, Spangas en andere kinderseries en hij was (mede)schrijver van vier Sinterklaasfilms.

Scenarioschrijven: droomberoep of toeval?
Toeval. Ik hield altijd wel erg van film en ik heb een halfslachtige poging gedaan om bij de Filmacademie binnen te komen. Maar toen ik 28 was, las ik als een gesjeesde student een advertentie van Scriptstudio. Ze zochten schrijvers voor Goede Tijden Slechte Tijden. Dat ga ik doen, dacht ik. Eitje. Toen heb ik een éénweekse cursus gedaan en werd ik aangenomen.

Het viel me vies tegen, het was veel moeilijker dan ik dacht. Ik weet niet meer precies waarom. Omdat je moet werken met andermans verhaallijnen. Of een scène van 1’20” moet schrijven en na dertig seconden denkt, en nu? En je had met strakke deadlines te maken, een script moest binnen een werkweek af. Wat niet hielp, was dat ik niks met soap had, ik keek er een beetje op neer, maar dat was snel voorbij. Alles wat ik later heb gedaan was minder stressvol dan GTST.

Achter je scherm wachten op inspiratie of een wandelingetje in het park?
Ik ga ‘s ochtends achter de computer zitten, ook als ik geen opdrachtklus heb. Zo vroeg mogelijk, soms al om zes uur, want dan ben ik op mijn best. En dan werken. Ideeën en invallen krijg ik ook op andere momenten natuurlijk. Maar ik ga dat niet opzoeken door in het bos te wandelen.

Elke keer als het gebeurt moet ik toch weer tegen mezelf zeggen: relax, het komt goed

Het gebeurt regelmatig dat ik al uren met iets bezig ben, een synopsis bijvoorbeeld, en ik er helemaal niet uitkom. Soms al halverwege de ochtend. Op een gegeven moment weet ik, oké, vandaag gaat het niet lukken, morgen verder. Elke keer als het gebeurt moet ik toch weer tegen mezelf zeggen: relax, het komt goed.

Tragedie of humor?
Moet ik kiezen? Dan tragedie. Om te kijken hè. Maar eigenlijk de combinatie. Ik was vroeger heel erg fan van Alex van Warmerdam. Dat is een goede mix van humor en echte tragedie. Als het gaat om schrijven kies ik humor. Dat had ik zelfs bij GTST, ook als ik een begrafenisscène moest schrijven, ging ik in mijn eerste versie altijd de humorkant op. Wat helemaal niet kon.

Wat het meest blijft hangen zijn natuurlijk wel de dramafilms. The Hangover vind ik briljant, maar als je hem gekeken hebt ga je daarna gewoon over tot de orde van de dag.

Talent of hard werken?
Hard werken. Maar ik ken mensen die heel goed konden schrijven en heel gedisciplineerd waren, alleen te eigengereid. Ze konden niet samenwerken. Die zijn gewoon weg uit het vak. Ik ben er eigenlijk ook niet erg geschikt voor. Brainstormen bijvoorbeeld vind ik nogal ingewikkeld. En writers rooms, liever niet.

Ik zou heel graag een romantische komedie rond Kerstmis willen schrijven, dat vind ik een veel leuker feest en bij uitstek een onderwerp voor een film

Wat mijn talent betreft, je hebt vaak mensen die óf goed in karakter óf goed in plot zijn. Ik kan het allebei een beetje, en ik ben wel goed in humor en dialoog schrijven. Al vind ik dat moeilijk om over mezelf te zeggen. Zeker nu. Onlangs was de première van mijn speelfilm Happy Single en mijn grappen kwamen naar mijn gevoel niet helemaal over. Ik ben er nog niet uit hoe dat komt, misschien kijk je als schrijver toch een beetje met een roze bril naar je eigen werk. Niet streng genoeg, bedoel ik.

Sinterklaas of Kerstmis?
Kerstmis! Ik heb twee Sinterklaasfilms geschreven en van twee andere de polish gedaan. Die waren niet helemaal in orde en toen heb ik een nieuwe versie geschreven. Met Sinterklaasfilms ben ik nu wel klaar. Ik zou heel graag een romantische komedie rond Kerstmis willen schrijven, dat vind ik een veel leuker feest en bij uitstek een onderwerp voor een film. Love Actually, geweldig.

Eigen ideeën of werk in opdracht?
Eigen ideeën. Happy Single heb ik zelf gepitcht en dat is goedgekeurd. Het moest een commerciële film worden, dus dan moet je je wel aan bepaalde dingen houden. Maar ik heb het met heel veel plezier gedaan en het voelt echt als een eigen project.

Ik ben niet zo van die obscure arthouse films. Al mijn favoriete films zijn ook goed bezocht. Er moet iets gebeuren. Ik heb bijvoorbeeld ideeën op papier voor een film over een seriemoordenaar, en voor een horrorfilm. Ik moet nog kijken hoe ik dat bij een producent onder de aandacht breng, gewoon opsturen werkt meestal niet, is mijn ervaring. En als je – bijvoorbeeld – in de romcom-hoek zit, is heel iets anders gaan doen wel een dingetje. Wat dat betreft kan ik beginnende schrijvers aanraden de Filmacademie te doen, collega’s die de academie gedaan hebben zijn daar doorgaans erg enthousiast over, al was het maar omdat ze daar een netwerk voor het leven opbouwen.

Schrijven met een team of alleen?
Alleen.

Vaste routine of elke dag anders?
Ik zit altijd ‘s ochtends achter mijn computer, zei ik al. Toen ik een tijd geleden totaal vastliep met een project, zei iemand: waarom ga je niet in een hotel op Malta zitten? Maar dan denk ik: nee, nee, nee. Ik moet in mijn routine blijven, anders gaat het helemaal mis. Ik hecht daar erg aan, op het neurotische af.

Genieten of afzien?
Als ik net begin met een idee, dan is het genieten. En de synopsis ook. Het treatment en de nulversie van het script zijn afzien. Maar als dat achter de rug is en alles staat en klopt en je gaat herschrijven, dan is dat genieten. Dan begin ik elke dag bij scène één, ga ik tikken en de volgende dag begin ik weer bij scène één. En dan zo langzaam ga ik steeds verder door het script. Inderdaad, dan worden de werkdagen steeds langer en ben ik zelfs nog ’s middags aan het werk, haha. Zolang is het dus ook weer niet.