Podcasts zijn booming, ook op het gebied van scenarioschrijven

Je kunt natuurlijk proberen een film of dramaserie gerealiseerd te krijgen, maar er is ook een andere mogelijkheid, de podcast. En als je geen podcast wilt maken, dan kun je je er als scenarist in ieder geval door laten inspireren.

Als het niet zo’n cliché was zou je kunnen spreken van The Golden Age of Podcasts. Nieuwe initiatieven, ook op scenario- en dramagebied, zijn talrijk en ook bij beleidsmakers en fondsen is de interesse inmiddels volop gewekt. Podcasts bieden veel vrijheid; zowel in lengte, frequentie als inhoud, want ze zijn niet afhankelijk van programmering en tijdschema’s. Daarnaast zijn ze laagdrempeliger en makkelijker te realiseren en bieden ze verdieping en onthaasting in hectische mediatijden. Hoog tijd dus voor een overzicht van de leukste en meest interessante initiatieven op dramagebied, uit binnen- en buitenland.

SCRIPTNOTES
Een van de grootste scenariopodcasts. Schrijvers John August (Charlie’s Angels, Big Fish, Charlie and the Chocolate Factory, Aladdin) en Craig Mazin (The Hangover, The Huntsman, Chernobyl) praten met gasten over scenarioschrijven en alles daaromheen wat interessant kan zijn voor scriptschrijvers, van schrijftechnieken en Hollywoodnieuws tot beleidsontwikkelingen. Afgelopen maand organiseerde Scriptnotes nog een live evenement in Hollywood met onder anderen Melissa McCarthy. Tot 20 weken terug zijn de podcasts gratis te luisteren, wie alles wil horen moet een abonnement afsluiten.
Nieuwe afleveringen elke dinsdag sinds 2011. Lengte: 45 – 90 minuten.

MOVIES THAT MADE ME
Filmsterren en bekende makers in gesprek met BBC Radio 1 filmjournalist Ali Plumb over hun carrière en filmhoogtepunten. Alle grote namen zijn te gast, van Steven Spielberg tot Jennifer Lawrence en van Christopher Nolan tot Emma Stone. Plumb is inmiddels overgestapt naar de meer algemene filmpodcast SCREEN TIME, met nieuws, recensies en achter-de-schermen-verhalen, met daarbinnen ook nog sporadische afleveringen van Movies That Made Me. Vast onderdeel: Becoming…, waarin Hollywoodsterren praten over een iconisch personage dat ze spelen of speelden, zoals recentelijk bijvoorbeeld Tom Hanks over zijn Toy Story-personage Woody.
Movies that made me en Screen Time, afleveringen 1 à 2 keer per maand.

THE TREATMENT
Diepte-interviews door journalist Elvis Mitchell (o.a. New York Times) met makers vanuit het progressieve Amerikaanse radiostation KCRW. De grote namen op filmgebied (Claire Denis, Bradley Cooper, Yorgos Lanthimos) zijn zeer de moeite waard.
Nieuwe afleveringen gemiddeld 1x per week, lengte ongeveer half uur.

THE Q&A WITH JEFF GOLDSMITH
Jeff Goldsmith interviewt schrijvers van grote Hollywoodfilms over hun schrijfproces en carrière. Elke aflevering zoomt in op één film, en dan vooral science-fiction en genrefilms zoals The Martian, Arrival en Blade Runner. Goldsmith is voormalig redacteur van Creative Screenwriting, oprichter van online filmmagazine Backstory en zelfverklaard cinefiel.
The Q&A verschijnt onregelmatig, maar wel frequent, lengte ongeveer anderhalf uur.

ON THE PAGE
Behandelt alle facetten van het scriptschrijfvak. Host Pilar Alessandra is een voormalige story analist bij Dreamworks, is script consultant met een eigen Writer’s Studio in LA, waar ze workshops en trainingen organiseert.
Nieuwe afleveringen elke vrijdag, lengte plusminus 45 minuten.

HOW I WROTE THAT
Podcast die zich concentreert op vrouwelijke makers (van o.a. Whiplash, Family Guy en Jane the Virgin), die vertellen over hun carrière en schrijfproces en advies geven aan luisteraars. Gemaakt vanuit de masteropleiding film en televisie van Stephens College in Columbia, Missouri, dat het aantal vrouwelijke makers wil vergroten en een relatie wil creëren tussen degenen die het al gemaakt hebben en zij die net beginnen.
Afleveringen verschijnen onregelmatig.

DRAFT ZERO
“Working out what makes screenplays work” is de ondertitel van deze podcast, waarin Aussies Chas Fisher en Stuart Willis analyseren hoe succesvolle scripts in elkaar zitten. Ze gaan onder andere in op het creëren van fascinerende personages, plot versus personage en MacGuffins. Op hun site staat een heel handige indeling van de podcasts per thema.
Afleveringen maandelijks.

ON STORY
Onderdeel van het On Story-platform van het Austin Film Festival, met onder andere een boekenserie, een radioshow, een televisieprogramma. Gericht op zowel gevestigde als beginnende makers, met veel praktisch advies over hoe je een script gefinancierd en gemaakt kan krijgen en analyse van schrijftechnieken. Eerdere gasten: Ed Solomon, Scott Frank, Judd Apatow en Shane Black.
Afleveringen ongeveer elke week, 30 – 60 minuten (meestal rond de vijftig).

WRITE ON
De podcast van Final Draft, met interviews met gevestigde namen die vertellen over hun werk en werkwijze en die tips geven. Eerder waren onder anderen Scott Neustadter, Julie Delpy en Nick Hornby te gast. Ook zijn interviews te horen met finalisten en juryleden van de Big Break-wedstrijd van Final Draft.
Meer dan 1x per week, 20-45 min.

THE WRITERS PANEL
Een podcast gericht op dramaseries. Ben Blacker, zelf scenarioschrijver, praat met gasten als Vince Gilligan (Breaking Bad), Amy Sherman-Palladino (Gilmore Girls, The Marvelous Mrs. Maisel), Keegan-Michael Key en Jordan Peele, Liz Meriwether (New Girl), and Damon Lindelof (Lost, The Leftovers) over het schrijven en creëren van televisieseries en de televisie-industrie. Zowel in een-op-een-gesprekken als live met panels bij televisiebeurzen.
Afleveringen ongeveer wekelijks, 10-90 minuten. 

BULLETPROOF
Een “bullshit-” en “fluff-free”-podcast van Alex Ferrari, schrijver, regisseur, producer en oprichter van filmplatform The Indie Hustle. Hij wisselt genummerde podcasts af met kortere afleveringen als onderdeel van zijn Motivation Series, om beginnende makers hart onder de riem te steken.
De hoogtepunten van de Bulletproof-serie.
Ongeveer 1x per week. Variërend in lengte, van 10 minuten tot anderhalf uur.

BEYOND THE SCREENPLAY
Hosts: filmmakers Michael Tucker, Tricia Aurand, Brian Bitner en Alex Calleros. Sinds begin dit jaar bespreken de vier makers van deze podcast in iedere aflevering één specifieke film, zoals recentelijk bijvoorbeeld Minority Report, Inside out en Avengers. Van hetzelfde team is ook het bekendere Lessons from the Screenplay. Officieel geen podcast, maar een YouTube-serie met hetzelfde uitgangspunt, waarin ook steeds één film centraal staat. In een aflevering uit 2016 bespreekt Michael Tucker bijvoorbeeld waarom de typische visuele flair van Wes Anderson het verhaal in zijn film Moonrise Kingdom versterkt.
Afleveringen elke twee weken.

Nederlandse podcasts

Ook in Nederland komt van alles van de grond op podcastgebied, met aandacht voor niet-gerealiseerde scenario’s, radio- en online drama en een podcast die ‘de ruimte onderzoekt tussen fictie en non-fictie’.

CAMERA LOOPT
Podcast van actrice Anna Drijver, waarin ze verschillende filmmakers aan het woord laat die vertellen over hun werk, onder wie editor Peter Alderliesten, sound designer Herman Pieëte, scenarist/regisseur Diederik van Rooijen en scenarist/regisseur Willem Bosch. In april was er een live-opname in VondelCS met stuntman Marco Maas.
Afleveringen 1 à 2 keer per maand.

TEKST UIT DE LA
Een initiatief van scenariste Floor van Lissa, die nog niet eerder uitgevoerde theater- of filmscripts van bekende en minder bekende schrijvers in de spotlights wil zetten. De scenario’s worden gelezen door professionele acteurs en nabesproken met een regisseur.
De eerste aflevering staat nu online (onder andere op Spotify), met een fragment uit het scenario van De woede, geschreven door Don Duyns en gelezen door Hans Dagelet, Debbie Korper en Wouter Zweers. Eva Zanen vertelt wat zij met de tekst zou hebben gedaan.
De eerste aflevering duurt een kleine drie kwartier.

SCRIPTS OFF SCREEN
Op de harde schrijf van elke scenarioschrijver staan altijd wel projecten die niet verfilmd zijn. Scripts Off Screen, bedacht door Sytske Kok en Nikol Poppe, geeft de mooiste van deze verhalen alsnog een podium door ze live te laten voordragen voor publiek en dat op te nemen.
Tijdens de eerste opname werd het script Fit to fly van Saskia Diesing en Eveline Groeneveld voorgelezen, met Gijs Scholten van Aschat, Simon Heijmans, Abbey Hoes, Dragan Bakema, Catalijn Willemsen en Joshua Rubin (foto bovenaan dit artikel). De voordracht werd muzikaal ondersteund door violist Herman van Haaren van het Metropole Orkest. Vanaf 27 juli zendt KRO-NCRV het resultaat in vijf wekelijkse afleveringen uit op NPO Radio 1. De podcast zal vanaf 30 augustus te beluisteren zijn.

Op 18 juni was de opname van de tweede editie, waarbij Mondriaan’s Victory, een scenario van Ger Beukenkamp, werd voorgedragen door Maria Goos, Jasper Boeke, Ricky Koole, Carly Wijs, Tibor Lukacs, Kiefer Zwart, Nanette Drazic en Thomas de Bres. Metropole-pianist Hans Vroomans verzorgde de muziek, met een nagesprek door Joyce Roodnat. Deze editie zal vanaf begin oktober in vijf delen als podcast te beluisteren zijn.
Scripts off Screen

Ook voor online dramaseries blijkt de podcast een goed formaat. In mei vorig jaar kondigde het NPO-fonds nieuwe regelingen aan voor podcasts en webdrama, om aan te sluiten bij het snel veranderende mediagebruik van het publiek. Afgelopen maand werd tijdens een netwerkbijeenkomst van Scriptbank een speciale podcastsessie gehouden, onder leiding van Hanneke Bouwsema van het fonds en met de makers van de onderstaande drie producties.

WRAAK
Een thriller van 8 x 25 minuten speciaal voor podcast, geschreven door Karin van der Meer en geregisseerd door Hanneke Hendrix in opdracht van AVROTROS, over de ambitieuze Barbara Schaaf, die in de race om korpschef van de Amsterdamse politie te worden haar mannelijke concurrent probeert uit te schakelen en daarmee een wraakactie ontketent. Eerder dit jaar kreeg de productie ontwikkelingsgeld van het NPO-fonds.

DE BLANKENBERGE TAPES
Podcast van Tom Hofland en Pascal van Hulst, wier eerdere productie Babylon lovende kritieken kreeg en werd ingezonden voor de Prix d’Italia. In De Blankenberge tapes (foto  boven) lijkt Robert, hoofdverdachte van de moord op zijn vriendin Hannah, van de aardbodem te zijn verdwenen. Pas als er een link wordt gelegd met een moordzaak die zich tien jaar eerder afspeelde, vallen de puzzelstukjes langzaam maar zeker op hun plek, puzzelstukjes die leiden naar een grauwe kustplaats in België: Blankenberge.

Dit is in het kort het verhaal van De Blankenberge tapes, waarin twee moordzaken en een prille liefde samenkomen in een lugubere ontknoping aan de Belgische kust. Rechercheurs en directe betrokkenen vertellen in drie afleveringen van deze podcast van de VPRO en Room for Film hun verhaal. Johan Heldenbergh, Nyncke Beekhuyzen, Abe Dijkman en Sterre van Sprundel verzorgen de stemmen.
De Blankenberge tapes

DAT DUS
“Een fictiepodcast voor mensen die van documentaires houden”, zo omschrijven radiomakers Dennis Gaens, Martin Rombouts en Jozien Wijkhuijs hun project, dat gaat over de drie vrienden Robin, Niek en Jos. In deze nieuwe vorm van radiofictie onderzoeken de makers de ruimte tussen fictie en non-fictie, tussen hoorspel en documentaire.

De acteurs improviseren delen van het verhaal en werken nauw samen met de schrijvers, zodat een wisselwerking ontstaat en een vorm van ‘collective storytelling’. Daarnaast worden de afleveringen binauraal opgenomen, zodat de luisteraar onderdeel wordt van de vriendengroep die Robin, Niek, en Jos vormen. De podcast, die volgens de makers gaat “over hoe je moet omgaan met de dingen in het leven waar niemand je op heeft voorbereid, maar waar iedereen vanuit gaat dat je ze wel snapt”, is ontwikkeld in het kader van Oorzaken Academy, een talentontwikkelingstraject voor jonge podcast- en radiomakers, dat ook het Oorzaken podcastfestival organiseert.
Dat dus

De lijst hierboven is verre van compleet. Meer podcasts, inclusief podcasts ingedeeld op onderwerp en thema, vind je op Scriptreaderpro.com.

Foto Camera Loopt: Zoë Love Smith
Foto De Blankenberge tapes: The Phoney Clud